Khi sử dụng chiếc mũ vàng, chúng ta cần làm nhiều hơn thế. Mọi việc đang tiến triển rất suôn sẻ. Một số người lại có lối tư duy hời hợt, số khác lại chỉ chăm chăm vào con số thực tế.
Ý tưởng này có điều gì thú vị? Có điều gì khác biệt ở ý tưởng này? Ý tưởng này gợi ý điều gì? Ý tưởng này dẫn chúng ta tới đâu? Tất cả những câu hỏi như vậy đều giúp chúng ta xem xét vấn đề một cách tiến bộ. Ví dụ, tiêu chí khung ở đây có thể là những “Ý tưởng với mức chi phí thấp” hoặc “những ý tưởng dễ thử nghiệm”. Liệu chúng ta thực sự nghĩ gì về đề xuất giảm giờ làm thêm?
Từ những doanh nhân hàng đầu đến những em bé chập chững đến trường đều có thể học phương thức tư duy này. Thông thường, khi hai người có hai quan điểm khác nhau, tranh luận sẽ nổ ra. Trên thực tế, có sự khác biệt rất lớn giữa sự xét đoán có chủ đích và ý định tìm ra những giá trị tích cực.
Và trong lối tư duy chiếc mũ vàng, sự khác biệt đó được gọi là sự suy đoán. Có 40% trong số này chỉ lấy hai mặt hàng để bán thử. Chiếc mũ đen cũng giúp chúng ta nhận ra những lỗi lầm trong quá trình tư duy của chúng ta.
Như tôi đã đề cập ở những phần trên, xúc cảm và cảm giác là những "khoảng màu nhạy cảm" trên chiếc bản đồ tư duy, và nhờ qui ước chiếc mũ đỏ mà ta có thể cụ thể hoá những mảng màu này bằng cách bộc lộ những xúc cảm. Nhiều người sử dụng chiếc mũ đỏ tư duy để bộc lộ cảm xúc giống như việc sử dụng chiếc kèn Trumpet để thổi thật to những bản nhạc. Với chiếc mũ đỏ tư duy, chúng ta chờ đợi mọi người nêu lên những cảm giác liên quan đến vấn đề, ngay cả khi đó là những tình cảm chung chung.
Và đến tận lúc này những bộ óc phê bình sáng giá mới có thể bắt đầu hoạt động. Kiểu tư duy này chỉ ra những khó khăn, nguy hiểm và những hiểm họa tìm tàng của sự việc, giúp bạn tránh những nguy hiểm cho bản thân người khác và cho cả cộng đồng. Nhưng tuyệt nhiên chiếc mũ đội đầu không nói lên bản chất con người.
Chiếc mũ xanh chỉ ra cho chúng ta biết đích của chúng ta là gì. Sử dụng chiếc mũ vàng, người tư duy chú trọng tới việc chỉ ra những lợi ích của vấn đề. Tuy nhiên, với cách hiểu trực giác như một chức năng của não bộ, nghĩa của nó hoàn toàn khác.
Đã từng xảy ra trường hợp trẻ con bị giống chó này cắn khi bọn trẻ cố tình chọc tức chúng. Và khỏang thời gian sử dụng chiếc mũ vàng cũng chính là khoảng thời gian phù hợp để bạn đưa ra những suy nghĩ logic. Phương pháp tư duy sáu chiếc mũ xuyên suốt những quá trình như vậy.
Bạn không thể có được bất cứ sự tự tin nào nếu bạn không thử làm điều này. Những đề xuất sau đó cần được phân vào những mục khác nhau: những đề xuất đòi hỏi sự đánh giá cá nhân; những đề xuất cần được ứng dụng thêm; những đề xuất cần được chú ý. Ngoài ra, trong thời gian mọi người sử dụng mũ xanh da trời để thảo luận, bất cứ ai cũng có thể gợi ý theo thủ tục.
Tôi nghĩ chúng ta nên thử thêm một vài lựa chọn. Với những lý do vừa nêu, chúng ta không nên chụp cho mỗi người những chiếc mũ nhất định. Chúng ta bắt đầu tại đâu? Chúng ta nên nghĩ về điều gì?