Còn nền giáo dục bây giờ không rờ mó gì vô nội tâm của họ được. Họ có sự tự đắc vô tội là quý trọng tuổi xuân của mình hơn hết. Có khi không lo chuẩn bị về tài đức nhưng họ khao khát làm một tài tử dương cầm, một phi công lưới gió ngàn, một diễn giả phun châu nhả ngọc, một thi sĩ thoa dịu lòng đời, một nhạt sĩ gieo trong cuộc sống niềm yêu đương, một limh mục chinh phục linh hồn thế giới, một trạng sư, quan tòa bảo vệ công lý, một nhà văn làm kiếp con tằm, một tướng sĩ tiếng dậy ngàn cây nội cỏ.
Trong lãnh vực tình cảm, bạn trai phóng túng, chơi bời, giao du bất lương nhiều quá mất đi nhiều đức tốt đẹp. Tâm hồn biến đổi lúc nào không hay. Ở phương đông vấn đề nầy xa lạ quá đã đ ành mà ở những dân tộc thuộc hai khối la tinh và nhật nhĩ man nó cũng không được giải quyết sớm, giải quyết cách thỏa mãn gì.
Hồi lúc làm hiệu trưởng một trung học đường nọ tôi bắt được nhiều bức thư nữ sinh gởi cho bạn trai, thứ bạn trai có bao nhiêu là tình nhân. Nhiều thanh niên chịu ảnh hưởng của óc đánh giá con người bằng bằng cấp, nên lấy thi đậu làm lẽ sống. trực giác phải khéo dùng lắm mới nhận định khỏi sai lầm.
(Aùi tình của phái mạnh tự bản chất là ái tình căn cứ trên bản năng truyền sinh. Mấy dòng nầy diễn tả đúng hình ảnh con người không lý tưởng, bị nghèo đi tận tâm hồn, có rất đông ở thời đại chúng ta. Học sinh được một nền giáo dục nổi tiếng mà còn vậy, huống hồ bao nhiêu bạn trai ở thôn quê xa bóng văn minh và ở thành thị thì đi chơi đ êm về ngủ nướng.
Đi đâu cũng ngâm lên những câu ca tình tứ. Mới đọc lên người ta có cảm tình ngay. Có một người anh trong gia đình nọ cho tôi biết hai em nhỏ của anh, một đứa độ 8 tuổi, một đứa độ 6 tuổi mà làm những việc dâm dục với nhau, chỉ tại vì thường thấy cha mẹ ăn ở nhau thiếu kín đáo.
Người ta định sáng tạo con và trong thời gian nhất định cách đây 15 năm (nay con 15 tuổi), Người đã cho một tình yêu nẩy ra giữa tâm hồn cha con và mẹ. Những thắc mắc họ gặp trong cảnh sống gia đình, học đường, xã hội. Họ có lòng vàng, cần cho, lấy cho ngay không quảng cáo vàng thiệt, vàng rồng, vàng thượng thập gì cả.
Họ rất bực dọc khi có ai trong nhà trửng giỡn, Stendhal nói: Tôi lấy làm hoàn toàn sung sướng để buồn. Trên màn bạc ái tình nhiều phen bị quăn vô chuồng lợn. Tay lạnh và họ nói lập cập.
Xưa nay trong đạo đàn bà, Chữ trinh kia cũng có ba bảy đường. Cũng có một số, mà là thiểu số, bạn trai không đổi tiếng. Họ không thắc mắc như bạn gái trong lối sống, trong câu chuyện, nhưng họ không muốn ai ăn qua họ mà làm cho họ lép, mất mặt.
Tôi không nói vì hạng bạn trai nầy chỉ một số bị nhiễm gió độc của phong trào trụy lạc. Trong đám bạn đồng niên đông đúc, họ trửng giỡn um sùm. Nhưng tôi biết bạn như bao nhiêu tâm hồn thanh xuân khác đang xao xuyến tận sào huyệt của nội tâm vì sự cọ mình của ái tình mà vì tính thẹn thùng, đa nghi của tuổi trẻ bạn không bạch lộ cho mấy ai.
Sự giao thiệp quá lố của bạn trai đem đến cho họ các ác quả trên còn làm thể xác họ suy kiệt, rã rời. Phải khôn ngoan lắm khi bàn tính giáo dục chỗ công cộng. Đôi khi trong đời sống gia đình, người bạn trai muốn sống một mình một cõi.