Bởi vỉ bạn không sao thoát được cái cảm nhận này, cho nên khả năng duy nhất là tiến sâu vào nó; nếu không, sẽ chẳng có gì thay đổi cả. Tâm trí cứ luôn luôn muốn phân loại và so sánh, nhưng tập sách này sẽ có ích cho bạn nếu như bạn không cố gắng đối chiếu các dụng ngữ của nó với các thuật ngữ dùng trong các loại kinh sách khác; bằng không, có lẽ bạn sẽ bị nhầm lẫn. Hầu hết mọi người đều mắc phải căn bệnh này theo những mức độ khác nhau.
Hãy hiện trú toàn triệt, bởi vì các hành vi buộc tội, phòng vệ, công kích – tất cả những khuôn mẫu nhằm tăng cường hay bảo vệ tự ngã hư ngụy hay để đáp ứng các đòi hỏi của nó – khi ấy sẽ dễ dàng tuôn tràn ra. Tuy nhiên, khi nó thống trị tất cả mọi phương diện trong cuộc sống của bạn, bao gồm các mối quan hệ của bạn với những con người khác và với thiên nhiên, thì nó sẽ trở thành loài ký sinh gớm ghiếc, không kiểm soát được, rất có thể nó sẽ hủy diệt tất cả sự sống trên hành tinh này, và sau cùng giết chết cả bản thân nó bằng cách hủy diệt chủ nhân của nó. Nếu hoàn cảnh ấy là một lỗi lầm, thì ít ra bạn cũng học được điều gì đó; trong trường hợp này, bạn sẽ không còn mắc phải sai lầm nữa.
Khi nghĩ về tương lai, bạn thực hiện việc suy nghĩ đó ngay bây giờ. Nếu có lòng ghen tị, muốn bào chữa, muốn tranh cãi, muốn giành lẽ phải về phần mình, muốn được yêu thương hay được chú ý như trẻ con, hay có cảm giác đau khổ nào đó – dù nó là gì đi nữa, hãy nhận biết thực tại của khoảnh khắc đó và ôm giữ cái biết đó. Thông thường những khoảnh khắc như thế thật ngắn ngủi, bởi vì tâm trí lại nhanh chóng tiếp tục hoạt động gây huyên náo của nó mà chúng ta gọi là tư duy.
Nó sẽ tạo ra những tình huống tiêu cực trong cuộc sống của bạn nhằm có thể tìm ra nguồn ngăng lượng dinh dưỡng cho nó. Thông qua cơ thể nội tại, bạn mãi mãi hợp làm một vối Thượng đế trong trạng thái nhất thể. Nói như vậy không hàm ý phủ nhận sự kiện bạn có thể gặp phải sức phản kháng mạnh mẽ ở nội tâm nhằm chống lại nỗ lực giải trừ sự đồng hóa với đau khổ của bạn.
Bạn đã “chinh phục thế gian” theo cách nói của Chúa Jesus, hay như Đức Phật phát biểu, bạn đã “đáo bỉ ngạn” (đến bờ bên kia). Nó là bóng ma của tâm trí. Hãy học cách sử dụng thời gian trong các phương diện thực tiễn của cuộc sống mình – chúng ta có thể gọi đây là “thời gian theo đồng hồ” – nhưng hãy lập tức quay về cảm nhận khoảnh khắc hiện tại khi những vấn đề thực tiễn ấy đã được giải quyết.
Như bạn đã biết, tập trung toàn bộ chú ý có nghĩa là chấp nhận hoàn toàn. Tất cả mọi người đều đang phải chịu thống khổ dưới gánh nặng này, nhưng họ cũng không ngừng tăng thêm gánh nặng ấy bất cứ lúc nào họ phớt lờ hay chối bỏ khoảnh khắc hiện tiền quí giá hoặc giản lược nó thành một phương tiện để đạt được một khoảnh khắc tương lai nào đó, vốn chỉ hiện hữu trong tâm trí, chứ chưa bao giờ xảy ra trong thực tế. Lúc ấy bạn không cần đau khổ nữa.
Nó mở rộng trong chốc lát vào thời điểm thân xác trút hơi thở sau cùng. Nó là trạng thái tuy không đau đớn hay bất hạnh sâu sắc, mà hầu như liên tục khó chịu, bất mạn, buồn chán, hay bất an ở mức độ thấp – một dạng nhiễu loạn ở hậu trường. Lúc ấy thứ duy nhất thực sự quan trọng thiếu vắng trong cuộc sống của bạn chính là tri kiến về cái tôi sâu thẳm của bạn – cái thực tại vô hình và bất hoại của bạn.
Ngay trong mối quan hệ có tính say nghiện cũng có những khoảnh khắc một điều gì đó rất chân thật tỏa sáng, một thứ gì đó vượt quá những nhu cầu say mê lẫn nhau. Chúng ta có thể biến đổi mối quan hệ suy mê bám víu thành mối quan hệ chân thật không? Bạn nhìn thấu suốt qua bên kia bức màn của hình tướng và sự phân biệt.
Thứ hai, cái Bây giờ là điểm duy nhất khả dĩ giúp bạn vượt qua giới hạn khống chế của tâm trí. Cố gắng làm điều đó sẽ gây ra xung đột nội tâm và như vậy sẽ tạo thêm đau khổ. Khi ấy họ mới thực sự gặp rắc rối, bởi họ không thể tự đánh lừa được nữa.
Câu chuyện dụ ngôn này miêu tả chuyến du hành từ trạng thái toàn vẹn bất thức, trải qua sự bất toàn và “xấu xa” biểu kiến, để tiến đến trạng thái toàn vẹn hữu thức, hay tỏ ngộ. Người ấy tác động đến bạn giống như ma túy vậy. Chẳng phải vấn đề là học cách sống chung với chúng chứ không cố gắng tránh né chúng đó sao?