Rồi quan sát xem liệu tình hình này làm thay đổi trạng thái ý thức của bạn và phẩm tính của việc bạn đang làm đến mức nào. Các vấn đề của tâm trí không thể giải quyết được ở bình diện tâm trí. Tương tự, nếu bạn là một trong số nhiều người có vấn đề với cha mẹ họ, nếu bạn vẫn còn ấp ủ sự phẫn hận về điều gì đó mà các vị ấy đã làm hay không làm cho bạn, rồi bạn vẫn cứ tin rằng các vị ấy có chọn lựa – rằng các vị ấy lẽ ra đã có thể hành động khác đi.
Đừng để cho tâm trí mặc tình sáng tạo một hình ảnh nạn nhân từ nỗi đau khổ ấy, rồi gán ghép hình ảnh ấy cho bạn. Sự đồng cảm với đau khổ hay thiếu thốn của người khác và ước muốn giúp đỡ họ cần phải được cân bằng với tri kiến sâu sắc về bản tính vĩnh hằng của tất cả mọi sự sống và về cái ảo tưởng tối hậu của tất cả mọi khổ đau. Nhu cầu tranh cãi, bi kịch, và xung đột không được thỏa mãn.
Tự bản thân nó, tâm trí không vận hành sai lệch. Nó bao gồm các hoạt động của tâm trí và chỉ có thể tiếp tục tồn tại được nhờ không ngừng suy nghĩ. Bạn đang gây ô nhiễm thế giới hay đang quét sạch đống rác rưởi? Chính bạn chứ không ai khác chịu trách nhiệm đối với không gian nội tâm của mình, giống như bạn chịu trách nhiệm đối với hành tinh này vậy.
Vâng phục là chấp nhận cái đang là mà nội tâm không có bất cứ nghi ngại gì cả. Mọi thứ đều tươi tắn, tinh khôi, như thể vừa mới bước vào hiện hữu. Không phải có nghĩa là “Bạn không nên làm điều đó”, mà chỉ là tệ hại đơn thuần về mặt sự kiện, giống như cảm giác đau bao tử vậy.
Hơn nữa, bao lâu bạn còn bị đồng hóa với tâm trí của mình, thì tự ngã vẫn luôn điều khiển cuộc sống của bạn, như đã nêu ra trước đây. Đây không phải là loại chờ đợi bồn chồn hay nhàm chán thường thấy, vốn là sự chối bỏ khoảnh khắc hiện tại mà tôi đã nói đến trước đây. Giờ đây nếu ai đó đe dọa bạn bằng ngọn lửa hay bằng bạo lực vật chất, có lẽ bạn sẽ trải nghiệm một thứ gì đó giống như sợ hãi.
Nói khác đi, bạn thà chịu đau khổ – thà làm cái quầng ấy – chứ không dám nhảu vào vùng đất xa lạ để chấp nhận rủi ro đánh mất cái tôi bất hạnh vốn đã quen thuộc của mình. Đây là khởi đầu của việc ngưng dứt dòng suy nghĩ tự phát và có tính cưỡng chế. Một chiều kích ý thức cao hơn xuất hiện.
Nhiều tác phẩm đã được lưu hành, và người ta sẽ còn sáng tác nhiều hơn nữa về những cách ứng xử trong đó sự vô minh được phơi bày trong các mối quan hệ nam nữ. Tính vô thường cũng là giáo lý trọng tâm của Chúa Jesus: “Các ngươi chớ tích trữ cho mình kho tàng dưới đất, nơi mối mọt gặm nhấm làm hư nát được, nơi trộm cắp đào khoét phỗng mất được…” Nó chính là thời gian tâm lý: quá khứ và tương lai.
Tôi sẽ vượt lên trên nó. Bệnh tật và tai nạn thường được tạo ra theo lối này. Không còn gì sót lại cho mơ mộng, cho nghĩ suy, cho tưởng nhớ, cho dự kiến.
Gặp một tình huống phát sinh khiến bạn phải giải quyết ngay bây giờ, hành động của bạn sẽ trong sáng và chính xác nếu như nó nảy sinh từ ý thức trong khoảnh khắc hiện tại. Nếu bạn có phản cảm rất gay gắt với cụm từ Thượng đế, vốn là một hình thức gắn bó tiêu cực với nó, thì bạn không thể chỉ chối bỏ thuật ngữ ấy mà còn chối bỏ cả đến thực tại ấy. Những điều tôi cố gắng nói ở đây có vẻ nghịch lý hay thậm chí mâu thuẫn, nhưng tôi không biết cách miêu tả nào khác.
Bất kể thứ gì “xấu” xảy ra trong đời bạn – hãy lợi dụng nó để tỏ ngộ. Tâm trí luôn luôn gắn bó với cái đã biết. vậy làm sao ông có thể vâng phục cái không vâng phục cho được?