Qua nhà bạn chơi, “chơi” luôn anh trai của bạn

Trong thế giới kinh doanh, hình ảnh trong gương chiếu hậu luôn rõ ràng hơn trên kính chắn gió. Khi thị trường giá giảm thì các nhà đầu tư khác hoảng sợ vì không ai muốn mua cổ phiếu nữa. Nhưng nếu trách nhiệm không phải thuộc về các tổng giám dốc, thì họ không thật sự là nhà lãnh đạo của chúng ta phải không? Nếu đó không phải là người lãnh đạo, vậy sao chúng ta không đi tìm một người lãnh đạo khác có thể điều hành công ty? Đây là công ty của chúng ta phải không? Chúng ta là những người chủ phải không? Warren chưa bao giờ quên rằng chính những cổ đông của Berkshire mới là người chủ của công ty ông đang điều hành.

David Clark là một người trong nhóm này còn lưu giữ những quyển sổ ghi chép những lời khuyên rất chi tiết và thú vị của Warren về đầu tư. Tránh xa cám dỗ vi phạm pháp luật để kiếm tiền một cách đơn giản thật dễ dàng hơn rất nhiều so với việc giải quyết hậu quả khi bị bắt quả tang. Nếu bạn muốn kiếm tiền từ thị trường chứng khoán, bạn cần phải mua cổ phiếu của một công ty vĩ đại với giá hợp lý, hoặc giá thấp và giữ chúng trong một thời gian dài - từ đó giúp cho phần thu nhập giữ lại của công ty được tích lũy để đẩy giá trị gốc lên.

Trong thế giới đầu tư người ta có một giả thiết là thị trường chứng khoán hoạt động dựa trên tính hiệu quả, rằng giá cổ phiếu thể hiện chính xác giá trị của cổ phiếu trong ngày dựa trên những thông tin được công bố về nó. Để hiểu được bản báo cáo tài chính của một công ty bạn cần phải hiểu các con số. Và bạn cũng nên tránh xa những công ty có lợi nhuận biên thấp và liên tục thua lỗ.

Cứ yêu cầu, biết đâu bạn sẽ nhận được như mong muốn, còn nếu không đòi hỏi thì Warren đầu tư một số tiền hợp lý vì những ý tưởng đầu tư vĩ đại không có nhiều, ông nói rằng bạn chỉ cần có vài quyết định đúng đắn là trở nên giàu có, và nếu bạn có nhiều hơn một ý tưởng kinh doanh tuyệt hảo mỗi năm, nhiều khả năng là bạn đang bị ảo tưởng về bản thân mình. Kho kiến thức của Warren về cơ cấu kinh tế dài hạn của các công ty đã giúp ông biết rõ công ty nào sẽ bật dậy sau giai đoạn nhà đầu tư lo lắng về bất ổn.

Khi xuất hiện sự tiên đoán đầu cơ, các nguyên tắc căn bản bị dẹp sang một bên, và giá tăng khuyến khích người ta mua vào nhiều hơn. Nhưng ông đã theo đuổi phương cách này quá lâu, sau khi nó đã mất tác dụng - sợi dây trói buộc của thói quen rất nhẹ. Những công ty vĩ đại, theo thời gian đều tăng trưởng để làm giàu cho các cổ đông của họ; duy chỉ có điều việc này không thực hiện trong vòng một tháng được.

Đứng trên quan điểm ngắn hạn, thị trường chứng khoán tương đối hiệu quả, nhưng hiệu quả trong ngắn hạn thường mang lại những sai lầm về định giá trên quan điểm dài hạn. ông không mua thấp mà cũng không mua cao. Trong khi đó, những nhà sản xuất ô tô hay các công ty hàng không vẫn mãi là những công ty gặp khó khăn từ thập niên này kéo sang thập niên khác mặc dù họ cũng có những nhà quản lý vĩ đại.

Quả bóng lúc này vẫn còn nằm trong tay người ném. Warren không lợi dụng thị trường chứng khoán, ông chỉ tranh thủ trước những tổ chức có tầm nhìn quá ngắn hạn đến mức bỏ qua cơ cấu kinh tế dài hạn của công ty trong nỗ lực kiếm tiền nhanh chóng để được định danh là quỹ hỗ tương của năm. Bạn phải giữ cho chi phí thật thấp ngay từ ban đầu, giúp bạn có thêm thuốc nổ khi bị đối thủ tấn công, và mang lại thêm nhiều lợi nhuận khi tình hình kinh doanh thuận lợi.

Nhưng nhìn từ quan điểm dài hạn, đây là một vụ mua vào cực kỳ tốt; và Warren đã mua 10 triệu đôla cổ phiếu của nó. Ví dụ, nếu một công ty sản xuất ô tô quyết định thay đổi dòng sản phẩm, nó sẽ phải đổ hàng tỉ đôla để thay đổi dây chuyền sản xuất. Và trong một hành động cực kỳ điên rồ không thể lường trước, họ không chỉ tiêu tán toàn bộ số vốn của các nhà đầu tư mà còn gần như làm tê liệt toàn bộ hệ thống tài chính của đất nước.

Còn đối với những bộ quần áo đắt tiền thì ông không chịu chi tiền mua mãi sau khi ông đã quá lục tuần, và lúc đó giá trị tương lai của chúng không còn quá lớn đến mức ông phải trằn trọc hằng đêm. Đưa ra vài quyết định đầu tư đúng là bạn có thể xây dựng cả gia tài. Làm thế nào Warren có thể giữ được như thế? Ông làm được là vì ai cũng lo lắng về sự xoay chuyển của thị trường chứng khoán và dự báo lãi suốt trong năm sau, đồng nghĩa với việc họ sẽ rơi vào cái bẫy của những hành động ngu ngốc ví dụ như bán đi một công ty có cơ cấu kinh tế dài hạn rất tốt chỉ vì Cục dự trữ liên bang có thể tăng lãi suất lên thêm 0,25%.

Tình trạng mua bán đầu cơ ào ạt sẽ xuất hiện khi công chúng phát cuồng vì cổ phiếu. Nếu bạn không hiểu rõ những gì mình đang làm, thì tại sao bạn lại làm như thế? Cách thức đầu tư đúng đắn không phải dựa trên trực giác, nó là sự kết hợp giữa lý trí và khí chất phù hợp. Cũng như trẻ con phải cần thời gian để thành người lớn, các doanh nghiệp cần thời gian để gia tăng giá trị.