Sức khỏe hay nói đúng hơn sinh mệnh của con tùy sức khỏe và sinh mệnh của mẹ. Verlaine trong 15 phút họ thấy muốn thoát tục. Lòng họ sống trong nguồn hy vọng vô biên ở phần thưởng của Đấng chí công.
Không mấy lần thầy giáo cho điểm mà họ hài lòng. Cũng chính họ thường là khách của thanh lâu mà trong xã hội không mấy ai để ý. Cũng tại vì lắm khi bị cuộc sống tinh thần chi phối mà bạn trai xử đối với gia đình hay người ngoài xã hội có vẽ lạnh lạt.
Còn thấy giáo thì họ coi là tên mua văn bán chữ mặc dầu có một thiểu số quên sứ mệnh giáo dục của mình. Họ kiếm trong đó những ngụ ý, thâm ý gì theo họ muốn đó. Trong cuộc sống xã hội, họ thấy người đua chen nhau tranh giành chức vị.
Cái vui của họ là vui xác thịt đầy sự ồ ạt, lo âu, xao xuyến có khi pha mùi nghi kỵ, ghen tương, oán thù. Bạn gái thua hẳn họ về cuộc sống tinh thần nầy. Nã Phá Luân yêu Joséphine de Beauharnais, một góa phụ cũng có nhan sắc đổ nước nghiêng thành.
Bởi biết bạn gái ở thế yếu cần sự nâng đỡ, họ mở lòng ra đón tiếp. Trong (L'âme de l'dolescent) P. Nhiều bạn trai có tật ăn nói um sùm.
Tu đây là sự nhận thức sáng suốt về vũ trụ, về nhân sinh, sự tận hiến phải tự ý. Trong giới nam hay nữ cũng vậy, mười kẻ có ưu điểm thì có một vài mang khuyết điểm. Tôi đã biết một nam thanh họ vì không làm chủ được trái tim, đem đ àn tình hòa điệu cùng nhịp lòng một thiếu nữ nọ.
Đến công viên lựa chỗ vắng họ lấy ra ngắm. Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành, tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của tôi. Người ấy có chức vị cao nhưng quyền làm đ àn ông, làm lớn trong gia đình họ giao cho bà.
Ngày xưa chế độ gia đình cứ trói buộc sự khai trí của bạn gái một phần nào, nên ở nhiều lĩnh vực trí thức họ vắng bóng. Sao lại có lối dạy dỗ khiêu chiến như thế. Con vô tư khóc, vô tư lăn lộn: mẹ ôm con sát lòng, trìu mến con, rỏ nguồn sinh lực của mẹ cho con khi con khát sữa.
Vì đó họ không thích người lớn hay chỉ điều khôn lẽ dại cho họ. Họ vẫn nhận phần xác là phương thế của phần hồn, vẫn nhận sự cần thiết của các hoạt động trong thế gian như họ mê say một phần hơn các hoạt động ấy là sự kết hợp triếng trang với Thượng đế trong một tình yêu phụ tử tuyệt vời cao quí. Nhà giáo cần chỉ thẳng cho họ biết tương lai 9/10 là kết quả của hiện tại.
Tập quán nầy dĩ nhiên có mầm mộng từ trong tâm địa bạn trai. Hễ mê say môn học nào hay có năng khiếu đeo đuổi một ngành nghệ thuật nào, người bạn trai hay có vọng tưởng tìm một bạn đời ưa thích ngành nghệ thuật như mình. Có lẽ họ chưa để ý giá trị danh ngôn nầy của Gustave Le Bon: một lời nói ngọt có hiệu năng hơn một câu nói hay.