Nó làm con người mất chân lý, tôi muốn nói làm con người mù quáng không còn nhận được thực giá trị của chính bản thân mình. Ngày nay trong các học đường có biết bao nhiêu bạn trai đểu giả như vậy. Điều mà mẹ kỵ cho con, mẹ sợ bao nhiêu người khác vì muốn giết linh hồn con dạy cho các sai lầm.
Nguy khốn nữa là lấy cuộc đời tạm làm cứu cánh vĩnh cửu. Trong buổi dậy thì, ngoài nhiều bạn trai mắc quái tật đơn độc và trên con số không nhỏ mắc chứng đồng tính ái tức là hai người nam yêu nhau. Một nhận xét trọng yếu của ta là ta để ý con người sinh lý của bạn trai lúc hoa niên thay đổi rất phức tạp.
Khi chưa có sự bảo đảm cho đời sống gia đình thiếu gì chàng trai giỡn với ái tình và bị ái tình trả đũa như anh ấy. Bạn trai mất dần nghị lực lựa chọn, quyết định độc lập. Một tiếng họa mi, vài đợt gió xuân kéo mình rào rạt trên mái nhà, vừng thái dương từ dưới mí nước biển bò lên đốt đỏ một khu trời, gà eo óc gáy báo hiệu một ngày mới, chuyến về của người mẹ từ lâu xa vắng, lên đường để du lãm dịp hè, nhà có khách sang vân vân và vân vân.
Tính giáo dục là khoa học tối hệ mà chỉ được đề cặp từ nửa thế kỷ trước thôi, nói vậy hiểu ngầm ngoài ra các giáo điều của đức khiết bạch được tổ chức thành khoa học. Họ tuân kỷ luật vì coi kỷ luật là một phương thế giựt cấp bằng, mua chức vị xã hội để nuôi thân, nuôi vợ, nuôi chồng, nuôi con và tạo cảnh gia đình ấm cúng trong ích kỷ. Cái mồ dĩ vãng không nên đ ào lại đã đ ành.
Nhưng trong khi họ bắt đầu đi sống xa gia đình như vậy họ tha thiết muốn người bạn trăm năm sống đóng trụ ở gia đình và tạo ở đó một nguồn an ủi cho họ. Nó chỉ được phép trong hôn nhân . Hai lối xử thế khác nhau chỉ tại hai cách yêu khác nhau.
Thứ tật chuyên môn kỳ dị nầy thưa bạn, là tật nguy hiểm. Họ có lòng vàng, cần cho, lấy cho ngay không quảng cáo vàng thiệt, vàng rồng, vàng thượng thập gì cả. Họ bất kể tình yêu hay có mầm ghen tương, mầm phụ bạc.
Vận mệnh của họ, của gia đình, quốc gia tùy thuộc ở họ nhiều. Gia đình có bạn, người ta khỏi gặp những bóng ma đen tối của hiểu lầm, thắc mắc, bất thuận. Cha bất mãn nhất là khi mẹ đi đâu về mà nói bằng một giọng úp mở, mờ ám.
Nhưng tâm hồn ấy tôi thấy có thể thành công to mà cũng có thể thất bại to. Một lương tâm lành mạnh được huấn luyện trong lò tôn giáo, như trong công giáo chẳng hạn, lúc thối tiền lộn, lấy dư của kẻ khác năm cắc bạc là lo âu, bối rối. Nhưng phiền một nỗi là cứ lăn mình vào cõi chết.
Trong lớp họ vừa nghe giảng bài họ vừa lấy mực vẽ địa đồ trên áo anh bạn ngồi trước. Tóm lại căn tạng của bạn gái phức tạp còn căn tạng của bạn trai đơn giản. Lúc thanh xuân xương trán nở nang lẹ cũng như xương càm.
Nhưng một số không nhỏ bạn trai khác giáo sư trên ở chỗ quá tự ái mà không biết nhận lỗi. Brizeux muốn vậy nhưng lại làm thi sĩ. Đừng nói chỉ bạn gái có kẻ thèo lẽo.